ಕೇತೇದ್ಯಾವರ ಕನ್ನೇರಿ ಪೋಡಿನ ಹಸಿ‌ರ ಬಗಲಲ್ಲಿ...
ಅವರ ನೆಲಮೂಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉಳಿದು ಅವರಿಗೊಂದು ಹಸನು ಬದುಕು ಸಿಗಲಿ ಎಂಬ ಹಾರೈಕೆಗಳು ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕೆ ಬಾರವು. ಅದಕ್ಕೆ ಕ್ರಿಯಾದ ಕೆಲಸದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಗರ, ಸ್ಲಮ್ಮು, ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಅಡವಿಯೊಳಗಿನ ಮಂದಿಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಬೇಕು ಅಂತ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ನನ್ನ ಯುವ ತಂಡದೊಡನೆ ಚರ್ಚಿಸಿ ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತವಾಗಬೇಕಷ್ಟೆ!
ಗೊರು ಗೊರುಕನಾ....ಗೊರು ಗೊರುಕನಾ..ಅನ್ನುವ ಹಾಡಿನ ಲಯಕ್ಕೆ ಹೆಂಗಳೆಯರು ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರೆ ಇವರ ನೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಸುತ್ತಲೂ ಇದ್ದ ದಟ್ಟನೆಯ ಹಸಿರು ತೊನೆದಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಸುಲಲಿತವಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಎದೆಯ ಹಾಡು-ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅವರ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು ತಮಗೆ ತಾವೆ ಲಯ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದವು. ಕೆಂಪನೆ ನೆಲದ ಜಗಲಿಯ ಮೇಲೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಏಳೆಂಟು ಜನ ಮಹಿಳೆಯರೊಡನೆ ಅವರ ಬದುಕು-ಬವಣೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾತು-ಕಿವಿಯಾಗಿದ್ದ ನನಗೆ ಅದೆ ಪೋಡಿನ ಮುಖಂಡರೊಬ್ಬರು "ಸಾರ್ ಹಾಡು ಹಾಡಿಸಿ, ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಮಾಡಿಸಿ" ಎಂದು ಚುಚ್ಚಿದರು. ಜನಪದದ ಹಾಡು-ನೃತ್ಯ ಅಂದ ಮೇಲೆ ಬಿಡುವುದೆಂತು ಅಂತ ಅವರಿಗೆ ಕೋರಿದ ಕೂಡಲೆ ಹಿಂದು ಮುಂದು ನೋಡದೆ ಧ್ವನಿಯೇರಿಸಿ ಹಾಡಲು ಶುರುವಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನಂತರ ಅದೆ ಹಾಡಿಗೆ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನೂ ಹಾಕಿದರು.
ಕನ್ನೇರಿ ಕಾಲೋನಿ, 'ಕ್ಯಾತೆದೇವರ ಗುಡಿ' ಯ ಬೆಟ್ಟ ಸಾಲುಗಳ ತಣ್ಣನೆಯ ಗಾಳಿಗೆ ಮೈಯೊಡ್ಡಿ ಸದಾ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಇರುವ ೨೦೦-೨೫೦ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಸಲಹುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಪೋಡು. ಬಿಳಿಗಿರಿ ಬನದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪೋಡುಗಳ ಹಾಗೆ ಇದೂ ಕೂಡ ಒಂದು. ಊರ ತುಂಬಾ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೆ ಗಮನ ಸೆಳೆದದ್ಧು ಪ್ರತಿ ಮನೆಯ ಮುಂದಿನ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಲಿಗೆ ಹರಡಿದ್ದ ಬಿಳಿಯ ಕಾಫಿ ಬೀಜ ಹಾಗೂ ಸ್ವಚ್ಛ ಬೀದಿಗಳು. ಖಾಲಿ ಜಾಗವಿದ್ದೆಡೆಯೆಲ್ಲಾ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಬಾಳೆ, ಸೀಬೆ, ತರಕಾರಿ, ಸೊಪ್ಪು ಮುಂತಾದವುಗಳು. ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೆಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡವರು-ಮಕ್ಕಳ ಕುತೂಹಲಭರಿತ ಕಣ್ಣುಗಳು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಸಮುದಾಯ ಶೌಚಾಲಯ, ಅಂಗನವಾಡಿ, ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದ ಸಮುದಾಯ ಭವನ, "ಅಡವಿ" ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಗೋಡೋನ್, ಊರಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡ ಹಾಗೆ ಇರುವ ಕಾಫೀ ತೋಟ, ಕಾಫೀ ಹಣ್ಣಿನಿಂದ ಬೀಜ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಯಂತ್ರ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಅವರ ಶಿಸ್ತಿನ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡಿಯಾದ ಅನೇಕಗಳು.
ಮಾಮೂಲಿನ ಹಾಗೆ ಮನರೇಗ ಕೂಲಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯ ಕ್ಯಾತೆಗಳು, ಓದಿದವರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಒಂದೆರಡು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಉಳಿದ ಮಾತುಗಳೆಲ್ಲಾ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಜೀವನೋತ್ಸಾಹ ಉಕ್ಕಿಸುವ ಅಂಶಗಳೆ ಆಗಿದ್ದವು. ಅದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತಾ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅದೆಷ್ಟೊ ಕಷ್ಟ-ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಇವರು ಅದು ಹೇಗೆ ನುಂಗಿಕೊಂಡು ಬದುಕಿದ್ದಾರೆ ಆನ್ನಿಸಿತು. ದಟ್ಟ ಅಡವಿಯೊಳಗಿನ ಬದುಕು ಕೊರತೆಗಳ ಜೊತೆಯೆ ಬದುಕಲು ಇವರಿಗೆ ಅಷ್ಟು ಸಹನೆ ಕಲಿಸಿಬಿಟ್ಟಿರಬೇಕು!
ಎಲ್ಲಾ ಪೋಡಿಗೆ ಇರುವ ಹಾಗೆ ಇಲ್ಲಿಗೂ ಕೋನೂರೇಗೌಡ ಅಂತ ಯಜಮಾನರಿದ್ದಾರೆ. ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನೇನೂ ಅವರು ಪಡೆದ ಹಾಗೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಬದುಕಿನ ಶಿಕ್ಷಣ ಅವರ ಭಾಷೆ, ಧಿರಿಸು, ವರ್ತನೆ, ಸಹನೆ, ನಾಯಕತ್ವದ ಗುಣವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿಯೆ ಕಲಿಸಿದೆ. ಇಡಿ ಪೋಡಿನ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಅವರ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಅವರ ಪೋಡಿಗೆ ಕನ್ನೇರಿ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬರಲು ಕಾರಣವಾದ ದೃಷ್ಟಾಂತವನ್ನು ಸ್ವಾರಸ್ಯವಾಗಿ ಹೇಳುವ ಇವರು ಊರಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೆ ದೊಡ್ಡ ಅಪರಾಧಗಳು ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ನಡೆಯುವ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟವುಗಳನ್ನು ಊರ‌ಲ್ಲೆ ಮಾತುಕತೆ ಮೂಲಕವೇ ಬಗೆ ಹರಿಸಲಾಗುವುದು, ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಠಾಣೆಯವರೆಗೂ ಹೋದರೆ ಪೋಲಿಸರು ಕೂಡ ತಮ್ಮನ್ನು ಕರೆಸಿಯೆ ಬಗೆಹರಿಸಿ ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಹೇಳುವಾಗ ತಮ್ಮ ನಲವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಯಜಮಾನಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ನೆನೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇಡಿ ಪೋಡಿನ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಯೋಚಿಸುವಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಕಣ್ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಸರಕಾರದ ಹಲವು ಯೋಜನೆಗಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪಿದ್ದರೂ ಇನ್ನಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳ್ಳುವುದಾದರೆ ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಇವರು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಚೂರು ಹೆಚ್ಚೇ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಊರಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೂರು ಸ್ವಸಹಾಯ ಸಂಘಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ವೃದ್ದಿಸಿ ಅವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಕಡೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಅನ್ನಿಸಿತು. ಒಂದು ಸಮಾಧಾನಕರ ವಿಷಯ ಏನೆಂದರೆ ಊರಿನ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳ ಕೆಲಸಗಳು ಮನರೇಗ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬಂದಿರುವುದು. ವಾರ್ಷಿಕ ಸಿಗಬಹುದಾದ ನಿಗಧಿತ ಕೆಲಸದ ದಿನಗಳ ಕೂಲಿ ಸಿಗುವ ಕಾರಣ ಅನೇಕ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದ್ದರೂ ಅದು ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಸ್ತ್ರತವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಣೆ ಆದರೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆ ನೀಗುತ್ತದೆ.
ಮನಕಲಕುವ ವಿಷಯವೇನೆಂದರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ಅಷ್ಟೇನೂ ಪ್ರಗತಿಯಾಗದಿರುವುದು. ಮಾತನಾಡಿಸಿದ ಅಷ್ಟೂ ಜನರಲ್ಲೂ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕುರಿತಾಗಿ ಬೇಸರದ ಭಾವ ಇರುವುದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಕಾರಣ ಹಾಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸಿಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು.
ಆದರೂ ಅವರ್ಯಾರೂ ಆ ಬಗ್ಗೆ ಪೂರ್ಣ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲದಿರುವುದು ಸಮಾಧಾನಕರ ವಿಷಯ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕೆ.ಗುಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಆಶ್ರಮ ಶಾಲೆಯೆ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಇವರಿಗಿರುವ ಆಧಾರ. ಅದಾದ ನಂತರ ಬಿಳಿಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಯಳಂದೂರು ಮುಂತಾದ ಕಡೆ ಹೈಸ್ಕೂಲು, ಪಿಯುಸಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಿರ್ಭಾವುಕವಾಗಿ ನುಡಿಯುತ್ತಾರೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರು. "ಕಾಲೇಜಿನ ಯೂನಿಪಾರ್ಮು ಕೊಡಿಸಕ್ಕಾಗದೆ ಮಗನನ್ನು ಕಾಲೇಜು ಬಿಡುಸಿಬಿಟ್ಟೆ ಸಾ" ಎಂದು ಹೇಳುವಾಗಿನ ಮಾದೇವಮ್ಮನ ಮುಖಭಾವ ನೋಡುವಾಗ ಮನಸ್ಸು ಸಂಕಟಕ್ಕೀಡಾಗುತ್ತದೆ. ಏನಾದರಾಗಲಿ ಕಾಡಮಕ್ಕಳ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಅಚ್ಚರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರ ನೆಲಮೂಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉಳಿದು ಅವರಿಗೊಂದು ಹಸನು ಬದುಕು ಸಿಗಲಿ ಎಂಬ ಹಾರೈಕೆಗಳು ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕೆ ಬಾರವು. ಅದಕ್ಕೆ ಕ್ರಿಯಾದ ಕೆಲಸದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಗರ, ಸ್ಲಮ್ಮು, ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜೊತೆ ಅಡವಿಯೊಳಗಿನ ಮಂದಿಗೂ ತಲುಪಬೇಕು ಅಂತ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತವಾಗಬೇಕಷ್ಟೆ!
ಕಳೆದ ವಾರದ ರಜೆಯೊಂದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ಥಕವಾಗಿ ಕಳೆದ ಭಾವದೊಡನೆ ಪೋಡು ಬಿಡುವಾಗ ಅವರೆಲ್ಲ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು ತಂದ‌ಭಾವ ನನ್ನ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳದು.
-ಪ್ರಸನ್ನಕುಮಾರ್ ಕೆರಗೋಡು
%20(12).jpeg)
No comments:
Post a Comment